बागलुङ-केही दिनअघि यहाँका युवा व्यवसायी सुवास श्रेष्ठले फेसबुकमा लेखेको ‘पोष्ट’ले धेरैको ध्यान खिचेको हुनुपर्छ । सरर्र हेर्दा सामान्यझैँ लागेपनि अन्तर्यमा जाँदा भने त्यो ‘स्टाटस’ स्तब्ध पार्ने खालको छ ।
श्रेष्ठले लेखेका छन– ‘भोलिका दिनमा हामी जस्ता व्यवसायीहरुको केही गरी देह त्याग भएमा कोरोनाले लग्यो रे भनेर झूठो समाचार नबनाइदिनू, त्यो हजूरहरुले बनाएको नियम पालना गर्दा र व्यवसायमा भएको भेदभावका कारण हुन सक्छ ।”
उनी अघि थप्नुहुन्छ– ‘१७ महिना भइसक्यो, अझै कहिलेसम्म थेग्ने, भाडा, बैंकको ब्याज, बिजुली, पानी, आय कर बढेको बढ्यै छ, अलिकति त सास फेर्ने ठाउँ दिनुस्, सारै अटसमटस र उकुसमुकुस भइसक्यो ।’
श्रेष्ठको फेसबुक ‘पोष्ट’ जिल्ला कोभिड–१९ व्यवस्थापन केन्द्रले १५ दिन लामो निषेधाज्ञा खुकुलो पार्ने निर्णय गरेकै साँझ सार्वजनिक भएको थियो । अरु व्यवसाय खुल्दा पार्टी प्यालेस, चलचित्र घर, नृत्यशाला, जिमखानालगायतमा लगाइएको रिनन्तरको रोकप्रति उनको दुःखेसो छ ।
कोरोना महामारीका कारण डेढ वर्षदेखि व्यवसायमा परेको मर्कालाई श्रेष्ठले फेसबुकमार्फत पोखेका हुन । पीडा र आफ्नो दुःखान्त भोगाइलाई व्यक्त गर्न उनले आक्रोशको सहारा लिएका छैन बरु त्यसमा विनयी भाव झल्केको छ ।
‘हाम्रो पार्टी प्यालेस, सिनेमा हल, जिम हल, डान्स हलहरु पनि मापदण्ड बनाएर चल्न दिनु पर्ने होइन र ? सम्बन्धित निकायले हाम्रो बारेमा पनि केही सोचिदिनु, बुझिदिनु पर्ने हो’ श्रेष्ठले उल्लेख गरेका छन।
बजार, व्यवसाय चलायमान हुँदा केही क्षेत्रमा भने अहिले पनि प्रतिबन्ध छ । महामारीको जोखिम नटरिसकेको भन्दै ती व्यवसायमा बन्देज लगाइराख्ने हो भने आइपर्ने समस्याको समाधानका लागि सम्बन्धित पक्षले जिम्मा लिनुपर्ने श्रेष्ठको माग छ ।
उनले आफूहरु जनस्वास्थ्यका मापदण्ड अपनाएर सुरक्षित तबरले सेवा दिन तयार रहेको बताए । पार्टी प्यालेस, चलचित्र मन्दिर, नृत्यशालालगायतमा श्रेष्ठको करोडौँ लगानी छ । बागलुङमा मात्र नभएर पोखरामासमेत उनको व्यवसाय विस्तारित छ ।
कैँयनलाई रोजगारी दिलाउँदै आँटिला र उदाउँदा व्यवसायीको चिनारी बनाउनुभएका ३४ वर्षीय श्रेष्ठमाथि कोरोना महामारीको नमिठो बज्र परेको छ । व्यवसायलाई कसरी टिकाउने भन्ने चुनौती छ । यस्तो पीडा उनी एक्लैमाथि मात्र भने छैन ।
कोरोना महामारी शुरु भएपछि व्यावसायिक क्षेत्र सबैतिर मारमा छ । असरको तह कमीबेसी चाहिँ छ । अत्यावश्यक सेवाका पसललगायत कतिपय व्यवसाय सँधै खुल्ने केही भने सँधै बन्द गर्नुपर्ने स्थितिले व्यवसायी निराश छन् । उनीहरु व्यवसाय सञ्चालनमा भेदभाव गरिएको बताउँछन् ।
सौन्दर्य व्यवसाय, सैलुन, फुटपाथमा पनि अहिले रोक छ । व्यवसायीको माग र दबाब बढेपछि होटल, रेष्टुँरा व्यवसाय भने खुलेका छन् । कोरोना सङ्क्रमण स्थिर भएर स्थिति केही सहज बन्दै गएकाले अब बिस्तारै सबै व्यवसायलाई चलायमान बनाउनुपर्ने बागलुङ उद्योग वाणिज्य सङ्घका अध्यक्ष युवराज राजभण्डारीले बताए ।
“पार्टी प्यालेससहित कतिपय व्यवसाय सञ्चालनमा सरकारले नै रोक लगाएकाले जिल्लातहमा निर्णय हुन सक्ने अवस्था छैन”, उनले भने, “हाम्रो माग र आवाजलाई केन्द्रसम्मै पु¥याउनुपर्छ, अब बन्द गरेर मात्र हुँदैन ।”
व्यवसाय निर्वाध रुपमा चल्न दिनका लागि सङ्घले जिल्ला कोभिड–१९ सङ्कट व्यवस्थापन केन्द्रको बैठकमा कुरा उठाउँदै आएको अध्यक्ष राजभण्डारीको भनाइ छ । व्यवसायी पलायन हुने, श्रमिकले रोजगारी गुमाउने र आर्थिक क्षेत्र नै तहसनहस हुने स्थिति आउने हो की भन्नेमा उनको चिन्ता छ ।
महिनौँसम्म कारोबार ठप्प हुँदा कतिपय व्यवसाय उठ्नै नसक्ने गरी थलिएका छन् । ऋणको किस्ता, ब्याज र भाडाको भारले कहिलेसम्म व्यवसायीलाई थिच्ने हो कुनै ठेगान छैन । निषेधाज्ञा खुकुलो हुँदा यसो व्यावसायिक क्षेत्रले बौरने लक्षण देखाउने गरेपछि कोराना सङ्क्रमण उकालो लाग्दा पुनः प्रतिबन्ध खेप्नु परिरहेको छ ।
निषेधाज्ञा गरिरहेपनि महामारी पुरै थामिने सङ्केत छैन । यसको चक्र लामो सयमसम्म चल्ने देखिन्छ । के अब निषेधाज्ञा थपिनै रहने की, नयाँ विकल्पमा जाने ? भन्ने प्रश्न सतहमा आएको छ । निषेधाज्ञा हुँदा सबैभन्दा बढी गरी खाने वर्ग र व्यवसायी मार पर्छन् । जनस्वास्थ्यका मापदण्ड पूर्ण रुपमा पालना गराएर व्यापार, व्यवसायलाई पूर्ववत् रुपमा खोल्नुपर्नेमा व्यवसायी एकमत छन् ।
यहाँ अहिले कोरोनाका सक्रिय सङ्क्रमितको संख्या दुई सय २३ छ । दुई साताअघि सक्रिय सङ्क्रमितको संख्या बढेर सात सय नाघेकामा अहिले त्यो संख्या घटेको हो । सङ्क्रमण दर घटेसँगै निषेधाज्ञा खुकिलिएको छ । कुन दिन फेरि सङ्क्रमण बढ्छ र व्यवसायीले सटर लगाउनुपर्ने हो, कसैलाई थाहा छैन ।
