पर्यटकहरूका लागि दिइएको कर मुक्त खरिद ‘ट्याक्स फ्रि’मा ठगी भएको जनाउँदै जापानी सरकारले एयरपोर्टहरूमा कर बापतको रकम भुक्तानी गर्ने गरि कर-मुक्त खरिद गर्ने तरिकामा सुधार गर्न लागेको छ।
हाल जापानमा पर्यटकहरूलाई विशेष शुल्क-मुक्त स्टोरहरू र बिक्री काउन्टरहरूमा वस्तुहरू खरिद गर्दा उपभोग कर कटौती गरिदै आएको छ । तर कतिपयले यस प्रणालीको फाइदा उठाएर देशभित्रै उत्पादनहरू बेच्ने गरेको पाइएकोले यो प्रणालीमा सुधार गर्न लागिएको बताइएको छ।
नयाँ नियमहरू अन्तर्गत पर्यटकहरूले खरिद गर्दा उत्पादनहरूको लागि उपभोग कर तिर्नेछ, त्यसपछि तिनीहरूले देश छोडेर फर्कदा खरिद पुष्टि भएपछि एअरपोर्टमा मात्र कर फिर्ता बापतको रकम प्राप्त गर्नेछन्। यो अन्य देशहरूमा भने सामान्य अभ्यास हो।
नयाँ प्रणाली सम्भवतः वित्तीय वर्ष २०२५ वा त्यसपछि लागू हुनेछ । किनभने डिपार्टमेन्ट स्टोरहरू र अन्य खुद्रा विक्रेताहरूले परिवर्तनहरूको पालना गर्न तयारीका लागि थप समय चाहिन्छ।
जापानी कानूनले विदेशी पर्यटकहरूलाई उत्पादनहरूका लागि उपभोग कर तिर्नबाट छुट दिँदै आएको छ । यदि आगन्तुकहरू देशमा छ महिना भन्दा कम समयको लागि बस्छन्, र केवल व्यक्तिगत प्रयोजनको लागि देश बाहिर लगिने वस्तुहरूमा यो नियम लागू हुन्छ। जापानमा पुन: बेचिने वस्तुहरू कर-मुक्त बिक्रीको लागि योग्य हुँदैनन्।
भन्सार-रहित बिक्री गर्ने स्टोरहरूले खरिदकर्ताहरू पर्यटक हुन् भन्ने जाँच गर्न, कर-मुक्त बिक्रीलाई नियन्त्रित गर्ने सर्तहरू व्याख्या गर्न र खरिद रेकर्डहरू कायम राख्न आवश्यक छ।
अनुचित पुनर्विक्रीको उद्देश्यका लागि गरिएको कर-रहित खरिदहरू पहिचान गर्न असफल भएका स्टोरहरूले भुक्तानी नगरिएको उपभोग करको बिल तिर्नुपर्ने हुन्छ।
गत डिसेम्बरमा एप्पलको टोकियो-आधारित सहायक कम्पनी एप्पल जापानमा कर अधिकारीहरूले छानबिन गर्दा २०२१को सेप्टेम्बरसम्मको दुई वर्षको अवधिमा १३ बिलियन येन (वर्तमान दरमा $ 87 मिलियन) को अतिरिक्त उपभोग कर तिर्न आदेश दिएका थिए।
एप्पल जापानलाई स्पष्ट रूपमा आईफोन र अन्य उत्पादनहरूको बिक्री समावेश गर्ने धेरै लेनदेनहरू फ्ल्याग गर्न असफल भएको बारे सूचित गरिएको थियो जसले कर-मुक्त खरिदहरूको लागि पूरा गर्नु पर्ने सर्त पालना गरिएको थिएन।
जापानको राष्ट्रिय कर एजेन्सीले जुलाई २०२१ र जुन २०२२ को बीचमा गरेको सर्वेक्षणले कम्पनीहरूले उपभोग कर घोषणा गर्न असफल भएका २४ हजार घटनाहरू पत्ता लगाएका छन्। संयुक्त ८६.९ बिलियन येन फिर्ता कर लगाइएको थियो, जुन एक वर्ष अघिको तुलनामा २०% वृद्धि हो।
जापानमा झण्डै ५३ हजार करमुक्त स्टोरहरू छन् । २०१३ यता यस्ता स्टोरहरुको सङ्ख्या दश गुणाले बढेको छ। कमजोर येन र सीमा प्रतिबन्धहरू खुकुलो भएका कारण पर्यटकहरूको सङ्ख्या महामारी अघिको स्थितिमा आइसकेको छ । धेरैले जापानलाई आफ्नो कर-मुक्त प्रक्रियालाई फिर्ता गर्ने प्रक्रियामा परिवर्तन गर्न आह्वान गरिरहेका छन् जुन संसारभरि सामान्य छ।
सरकारी अधिकारीहरूले सत्तारुढ लिबरल डेमोक्र्याटिक पार्टी र जुनियर गठबन्धन साझेदार कोमेमोतोलाई प्रस्तावित परिवर्तनहरूको बारेमा जानकारी दिएका छन्। सत्तारुढ गठबन्धनले अर्को महिना सार्वजनिक हुने कर सुधार रूपरेखामा समावेश गर्ने विवरणबारे छलफल गर्दा यो विषय पनि समावेश हुनेछ।
