जापानमा बसोबास गर्ने विदेशी नागरिकहरूको शीर्ष पाँच देशहरू विगत एक दशकदेखि अपरिवर्तित छन्, तर नेपालले ब्राजिललाई उछिन्दै अगाडि बढ्ने क्रममा छिट्टै परिवर्तन हुने सम्भावना छ। जुन २०२४ सम्ममा दक्षिण एसियाली देशका बासिन्दाहरूको संख्या बढेर २०६,८९८ पुगेको छ।
अध्यागमन सेवा एजेन्सीको तथ्याङ्क अनुसार २०२२ देखि जापानमा नेपाली जनसंख्या वार्षिक ३०,००० देखि ५०,००० सम्म बढिरहेको छ। यसैबीच ब्राजिलियन नागरिकहरूको संख्या प्रति वर्ष लगभग २,००० देखि ५,००० सम्म बढिरहेको छ, जुन २०२४ मा यो संख्या २,१२,३२५ रहेको छ। यस दरमा, २०२४ को दोस्रो आधा वा २०२५ को पहिलो आधाको सर्वेक्षणमा नेपालले हाल पाँचौं स्थानमा रहेको ब्राजिललाई उछिनेको अनुमान गरिएको छ।
जुन २०२४ सम्म जापानमा सबैभन्दा धेरै विदेशी जनसंख्या चीनबाट आएको छ, जसमा ८४४,१८७ जना छन्, त्यसपछि भियतनाम, दक्षिण कोरिया र फिलिपिन्स छन्। ब्राजिल सहित शीर्ष पाँच देशहरू २०१२ देखि उस्तै रहेका छन्।
जापानस्थित नेपाली दूतावासले नेपालीहरू देशभरि बसोबास गर्छन् र धेरैजसो रेस्टुरेन्टहरूमा काम गर्छन् भनी बताएको छ। यसबाहेक नेपाली विद्यार्थीहरूको संख्यामा उल्लेखनीय वृद्धि भएको छ।
जापान विद्यार्थी सेवा संगठनको तथ्याङ्क अनुसार, नेपाली विद्यार्थीहरूको संख्या १० वर्षमा एघार गुणाभन्दा बढीले बढेको छ । २०१३ मा ३,१८८ बाट २०२३ मा ३७,८७८ पुगेको छ। यो संख्या भियतनामका ३६,३३९ र दक्षिण कोरियाका १४,९४६ विद्यार्थीहरूलाई पनि उछिन्दै छ । जसले गर्दा नेपाल जापानमा चीनपछि दोस्रो ठूलो विदेशी विद्यार्थी जनसंख्या भएको देश बनेको छ, जहाँ १, १५,४९३ विद्यार्थीहरू छन्।
जापानका लागि नेपाली राजदूत डा दुर्गाबहादुर सुवेदीले जापानमा बसोबास गर्ने नेपाली नागरिकको संख्यामा वृद्धि हुनुको कारण राम्रो रोजगारी र शैक्षिक अवसरहरू साथै सांस्कृतिक समानताहरू भएको बताए। उनले भने, “दुई देशबीच सरकारी र निजी दुवै स्तरमा सम्बन्ध उत्कृष्ट छ।”
जापान युनिभर्सिटी अफ इकोनोमिक्सका अन्तर्राष्ट्रिय सहयोग सिद्धान्तका सहप्राध्यापक तोमोयुकी ओताका अनुसार धेरै नेपाली कामदारहरू पहिले मलेसिया र मध्यपूर्वमा काम गर्न जाने गरेका थिए, तर कोभिड-१९ महामारी पछि ज्याला बढी भएकाले धेरै मानिसहरूले जापान रोज्न थाले। जापानका जापानी भाषा विद्यालयहरूले पनि नेपालबाट विद्यार्थीहरू ल्याउनमा ध्यान केन्द्रित गर्न थालेका छन् र दक्षिणपश्चिम जापानको क्युशु क्षेत्रका केही विद्यालयहरूमा नेपाली विद्यार्थीहरूले बहुमत विद्यार्थी संगठन बनाएका छन्।
ओताले अन्य देशहरूको तुलनामा पूर्ण-कालीन कर्मचारी भर्नामा जापानी व्यवसायहरूको बलियो ध्यान नेपालीहरूलाई आकर्षित गर्ने कुरा पनि औंल्याए। “जापानी भाषा विद्यालयहरूको लक्ष्य र नेपाली जनताको आकांक्षा मिल्दोजुल्दो छ, र मलाई विश्वास छ कि जापानमा नेपाली नागरिकहरूको संख्या बढ्दै जानेछ।”उनले निष्कर्ष निकाले ।
(हिरोयुकी कातानो, माइनिचीमा प्रकाशित समाचार)
