तारागाउँ (बागलुङ)/ ७ कक्षामा पढ्दापढ्दै उनी माओवादी युद्धमा लागे । केही समय माओवादीमा हिनेपछि भागेर भारत गए । उतैबाट किशोरावस्थामै बैदेशिक रोजगारीको लागि खाडीमुलुक दुवई पुगे । २१ वर्षसम्म बिदेशी भूमीमा पसिना बगाए । छुट्टीमा घर आउँदा बिहे गरे । श्रीमतीलाई पनि दुवई लगे ।
कोभिड–१९ ले बिश्वव्यापी रुपमा महामारी लिएको बेला २०७७ सालको सुरुमा गाउँ फर्के । सधैभरी बिदेशमा काम गर्ने रहर थिएन । गाउँमै केही गर्नुपर्छ भन्ने हुट्हुटी उनमा थियो । ताराखोला गाउँपालिका– ४ तारागाउँका ४० वर्षीय जंगबहादुर घर्तिमगरले जनप्रतिनिधि र गाउँलेसंग सरसल्लाह गरे । बाख्रा पाल्दा राम्रो हुने सुझावसहित गाउँपालिकाबाट अनुदानलगायत सहयोगको आश्वासन पनि पाए ।
चरनका लागि प्रशस्त व्यक्तिगत जग्गा र घाँस पर्याप्त थियो । यसले उनको बाख्रापालनमा मन गयो । कोरोनाकालमै २०७७ भदौ २८ मा गाउँपालिकामा तारागाउँ बाख्रा फर्म दर्ता गरे । अन्य कानुनी प्रक्रिया पनि पुरा गरे । सुरुमा २ वटा बाख्राबाट फर्म संचालनमा ल्याए । एक सय २० सम्म बाख्रा पुराए । ‘सुरुमै १९ लाख लगानी गरेको हुँ’ घर्तिमगरले भने, ‘तर कतैबाट पनि सहयोग पाइएन । अव बाख्रा घटाएर फेरी बिदेश जाने सोंचमा छु ।’ उनको खोरमा अहिले पाठापाठीसहित ७० बाख्रा छन । जमुनापारी र बोयर जातको क्रस बाख्रा उनीसंग छन् । फर्म सुरु गरेपछि पनि केही लगानी थपिएको उनको भनाई छ ।
बिदेशमात्रै गएर हुँदैन गाउँमै केही गर्नुपर्छ भन्नेहरु थुप्रै थिए । जनप्रतिनिधिले पनि अनुदान दिन्छौ भन्थे । तर अहिलेसम्म कोही पनि बाख्रा हेर्नसम्म नआएको गुनासो जंगबहादुरको छ । ‘छिमेकी र गाउँलेले राम्रै गरेको भन्छन । सरकारले हेर्दिनुपर्ने भन्छन्’ उनले भने, ‘तर कतैबाट कुनै सहयोग पाउन सकिएन । सबै टाठाबाठाको जमाना रहेछ ।’ गाउँपालिकाबाट नियमितरुपमा आएर मात्र हेर्दिए पनि मन शान्त हुने उनले सुनाए । उनकोमा ५ वटा बंगुर पनि छन् ।
जंगबहादुर र श्रीमती जसमती बाख्राको स्याहार सुसारमा खटिन्छन् । खसीबोका बागलुङ र पोखरा बजारमा पठाउथे । वर्षको ३ लाख जति आम्दानी हुन थालेको थियो । तर पछिल्लो समय पाठापाठी मर्न थालेका छन् । पछिल्लो एक महिनामा मात्रै दुई दर्जन बढी पाठापाठाी मरेको उनले बताए । पाठापाठीको नाकबाट सिंगान बग्ने, झोक्राउने र दुईतीन दिनमै मर्ने गरेको उनको भनाई छ । ‘एकै दिनमा ५ वटा पाठापाठी मरे’ उनले भने । सुरुमा पाठापाठी बिरामी भएपछि गाउँपालिकाका पशु प्राविधिकलाई खबर गर्दा फोन उठेन । ‘आफै ‘इलाज’ गर्ने कुरा भएन् । केही दिनको अन्तरालपछि आएका प्राविधिकले पनि गलत उपचार गरेछन्’ उनले भने, ‘ठूलो क्षती भयो । अब बाख्रा नपाल्नेकी भन्ने मनस्थितिमा पुगेको छु ।’ उनले गाउँपालिका देखि विभिन्न निकायमा कर तिर्छन् । विदेश कति बस्ने, आफ्नै गाउँमा केही गरम भनेर बाख्रा पाल्न थालेको तर साथसहयोग नमिलेपछि फेरी विदेश जाने सोंच बनाएको उनले बताए । उनका २ छोरा विद्यालय पढ्दैछन् । श्रीमतीले रेखदेख गर्नेगरी अब केही बाख्रामात्रै राखेर आफु बिदेश जाने योजनामा रहेको उनले सुनाए ।
चिसोका कारण पाठापाठी मरेको उनको भनाइ छ । तर समयमै प्राविधिक नआइदिएकाले क्षति ब्यहोर्नुपरेको उनको गुनासो रहेको हो । नजिकै रहेको नेपाल माविको पशु चिकित्सालयबाट एकजना प्राविधिक गएर पाठापाठीको उपचार गरेका थिए । तर उक्त उपचार गलत भएको जंगवहादुरले बताए । ‘पछि आएका पशु प्राविधिकले गलत उपचारका कारण मरेको भनेर गए’, उनले भने, ‘जे भए पनि पालिकाबाट क्षतिपूर्ति पाउन पाए हुन्थ्यो । कम्तीमा पालीकाबाट जनप्रतिनिधि आएर हेरिदिए पनि मन शान्त हुन्थ्यो ।’
गाउँपालिका अध्यक्ष धनबहादुर बिकले घर्तिमगरका पाठापाठी मरेको ढिलो गरी थाहा पाएको बताए । चिसोको कारण पाठापाठी मरेको भन्ने पशु प्राविधिकले बताएको उनको भनाई छ । ‘पाठापाठी मर्नु चिन्ताको विषय रह्यो’ बिकले भने, ‘पालिकाबाट केही मात्रामा भए पनि राहत उपलब्ध गराउने योजनामा छौ ।’ ‘गाउँपालिकामा पशु प्राविधिक र औषधीको कुनै कमी छैन । वडैपिच्छे पशु प्राविधिक छन्, पालिकामा पशु चिकित्सक नै छन’, उनले भने, ‘पाठापाठीमा लक्षण देखिनसाथ पशु प्राविधिकलाई खबर गर्नुपर्ने थियो । तर खबरमा केही ढिलाई भएको रहेछ ।’ घर्तिमगरलाई केकस्तो सहयोग गर्न सकिन्छ भन्ने विषयमा वडाध्यक्षसंग सल्लाह गरी अघि बढ्ने उनले जनाए ।ढोरपाटनन्यूज डट कमबाट साभार
