टोकियो,जापानमा जन्मदर घट्ने क्रम रोकिने संकेत देखिएको छैन। ‘असाही सिम्बुन’ ले गरेको पछिल्लो विश्लेषण अनुसार, सन् २०२५ मा जापानमा जन्मिने जापानी शिशुहरूको संख्या करिब ६ लाख ६८ हजारमा सीमित हुने देखिएको छ। यो तथ्याङ्क सन् १८९९ मा अभिलेख राख्न सुरु गरेयताकै सबैभन्दा कम हो।
लगातार १० वर्षदेखि कीर्तिमानी गिरावट
स्वास्थ्य, श्रम तथा कल्याण मन्त्रालयको तथ्याङ्कलाई आधार मानेर गरिएको प्रक्षेपण अनुसार, २०२५ मा जन्म संख्या ६ लाख ६७ हजार ५४२ को हाराहारीमा रहनेछ। यो संख्या सन् २०२४ को (६ लाख ८६ हजार १७३) भन्दा कम हो। योसँगै जापानमा जन्मदर लगातार १०औं वर्षसम्म ऐतिहासिक रूपमा न्यून बिन्दुमा पुग्ने निश्चित प्रायः भएको छ।
अनुमानभन्दा १६ वर्ष छिटो घट्यो जनसंख्या
चिन्ताजनक विषय के छ भने, जापानको ‘राष्ट्रिय जनसंख्या तथा सामाजिक सुरक्षा अनुसन्धान संस्थान’ले २०२५ मा ७ लाख ४९ हजार शिशु जन्मिने अनुमान गरेको थियो। तर, वास्तविकता त्योभन्दा निकै तल झरेको छ। अहिलेको जन्म संख्या (करिब ६ लाख ६६ हजारको स्तर) सन् २०४१ मा मात्र पुग्ने अनुमान गरिएको थियो। अर्थात्, जापानको जनसंख्या घट्ने गति अनुमान गरिएभन्दा १६ वर्ष छिटो अघि बढेको छ।
विवाह र सरकारी प्रयास
- विवाह: सन् २०२५ मा विवाह गर्ने जोडीहरूको संख्या करिब ४ लाख ९५ हजार रहने अनुमान छ, जुन २०२४ को (४ लाख ८५ हजार) तुलनामा लगभग स्थिर छ।
- सरकारी नीति: सरकारले जन्मदर बढाउन वार्षिक ३.६ ट्रिलियन येन (ठूलो धनराशि) खर्च गर्दै आएको छ। तर, अपेक्षित नतिजा नआएपछि गत नोभेम्बरमा ‘जनसंख्या रणनीति मुख्यालय’ स्थापना गरिएको छ। अब सरकारले ‘जनसंख्या घट्ने वास्तविकता’ लाई स्वीकार गर्दै त्यसै अनुरूपका नीतिहरू तर्जुमा गर्ने तयारी गरेको छ।
श्रमिक अभावको खतरा
यसरी जन्मदर घट्दा भविष्यमा काम गर्ने उमेर समूहको जनसंख्यामा भारी गिरावट आउने र जापानले भोगिरहेको श्रमिक अभावको समस्या थप विकराल बन्ने जोखिम बढेको छ।
जापान सरकारले विदेशी नागरिक र विदेशमा जन्मिएका जापानीसहितको प्रारम्भिक तथ्याङ्क आगामी फेब्रुअरीमा र विस्तृत विवरण जुन महिनामा सार्वजनिक गर्ने जनाइएको छ।
